مرغ پرنده‌ای است که در سراسر دنیا از محبوبیت بالایی برخوردار است و پرورش تخم این پرنده علاوه بر گوشت و پر آن بسیار پرسود و رایج است. تخم‌مرغ خواص فراوانی برای سلامت بدن کودکان و بزرگسالان دارد و کیفیت یک تخم‌مرغ بر اساس نژاد مرغ، نوع تغذیه، اندازه تخم، وزن آن و سایر عوامل مشابه متفاوت است. اما معیار ارزش‌گذاری یک تخم‌مرغ به‌طورکلی بر اساس اندازه و سایز آن در نظر گرفته می‌شود. اگرچه ممکن است که همه مرغ‌ها تخم‌هایی با یک اندازه و یک وزن تولید کنند؛ اما هرچه تخم بزرگتر و وزن بیشتری داشته باشد، به‌مراتب پرطرف‌دارتر و پرفروش‌تر خواهد بود. در این مقاله عوامل مؤثر بر اندازه تخم مرغ و افزایش وزن تخم مرغ را باهم بررسی می‌کنیم.
عواملی که سبب کوچک شدن تخم‌مرغ‌ها می‌شوند
به همراه بلوغ مرغ‌های تخمگذار، اندازه و سایز تخم‌های آن‌ها نیز طبیعتاً افزایش می‌یابد. اما همان‌طور که گفته شد گاهی مرغ‌ها حتی پس از بلوغ کامل هم بنا به دلایلی تخم‌هایی کوچک می‌گذارند، این موضوع علت دارد، با ما همراه باشید تا برای رفع مشکل آگاهانه عمل کنید.
- نژاد مرغ از عواملی است که بر کیفیت و اندازه تخم‌ها تأثیر می‌گذارد.
- هرچه سن مرغ بالاتر رود، به زمان توقف تخم‌گذاری نزدیک می‌شویم و مسلماً با تخم‌های کوچکتری روبه‌رو خواهیم بود.
- همچنین قراردادن تخم‌مرغ‌ها در هوای گرم سبب تبخیر مایع داخل آن‌ها و در نتیجه کاهش وزن می‌شود؛ بنابراین تخم‌مرغ‌ها را بلافاصله پس از تولید در محلی خنک نگه‌دارید.
- بیماری‌هایی مثل بیماری‌های تنفسی برونشیت و نیوکاسل به‌شدت در کاهش سایز تخم این پرنده مؤثر هستند.
- اگر مرغ‌ها تولید بسیار بالایی داشته باشند، تخم‌های کوچکتری تولید می‌کنند.
- کنترل و مدیریت دمای سالن نیز در این موضوع اهمیت فراوانی دارد، اگر سالن نگهداری مرغ‌ها به بالای 25 درجه سانتیگراد برسد، تخم‌های کوچکتری خواهید داشت.
- کمبود مواد معدنی و آلی نظیر پروتئین، کلسیم و ویتامین‌ها هم سبب کوچکی اندازه تخم‌ها خواهد شد.
- بلوغ زودرس، استرس و کمبود آب آشامیدنی نیز در کوچک شدن اندازه و کاهش وزن تخم‌مرغ اثر دارد.
حتما بخوانید: پرورش بلدرچین بهتر است یا مرغ ؟
عواملی که در افزایش وزن تخم مرغ و سایز آن مؤثر هستند
از اصلی‌ترین عوامل مؤثر در افزایش وزن تخم مرغ می‌توان به عوامل زیر اشاره کرد:
نژاد مرغ تخمگذار
نخستین عامل تأثیرگذار بر بزرگی تخم یک مرغ، نژاد او است. نژادهای تخمگذار قطعاً بیشتر از سایر نژادها تخم تولید می‌کنند و وزن و اندازه بالایی دارند. هر نژاد تخمی با اندازه متفاوت تولید می‌کند.
کافی بودن آب آشامیدنی
آب قابل شرب یک مرغ تخمگذار باید به‌اندازه کافی باشد و به‌راحتی در دسترس مرغ قرار بگیرد. کافی بودن آب تمیز و قابل شرب نکته بسیار مهم است. این موضوع به طور غیرمستقیم بر اشتهای مرغ هم تأثیر می‌گذارد.
نوع و میزان تغذیه در افزایش وزن تخم مرغ
هرچه غذای یک مرغ غنی‌تر و سرشار از کلسیم، مواد معدنی و پروتئین باشد و به‌دفعات بالا به مرغ داده شود، مسلماً تخم‌های بزرگتر و سنگین‌تری خواهیم داشت. اگر در مواد غذایی مورداستفاده یک مرغ بیشتر از 15 درصد پروتئین وجود داشته باشد، تخم‌های بزرگ‌تری تولید خواهند شد.
این میزان استاندارد در جیره‌های غذایی آماده موجود در فروشگاه‌ها رعایت شده است، اما اگر خودتان جیره غذایی را آماده می‌کنید، حتماً به مقدار مجاز پروتئین دقت کنید. همچنین برای خرید جیره آماده به هر فروشگاهی اطمینان نکنید و از فروشگاه‌های معتبری نظیر فروشگاه ما خریدهای خود را انجام دهید.
دقت کنید استفاده بیش از حد کلسیم و پروتئین در جیره غذایی نه‌تنها موجب افزایش وزن تخم مرغ نمی‌شود، بلکه ممکن است سبب سفت‌وسخت پوسته بیرونی شده و یا حتی در جوجه‌کشی نیز بلااستفاده شود.
سالم بودن مرغ مولد
مرغی که قرار است تخم‌مرغ درشت و سالم تولید کند، خود باید از نظر هرگونه بیماری چک شده باشد. این موضوع از عوامل مؤثر بر وزن تخم مرغ محسوب می‌شود. اکثر بیماری‌هایی که طیور دچار آن می‌شوند، در نهایت سبب بی‌اشتهایی، سستی و کم‌تحرکی مرغ می‌شود. بررسی روزانه سلامت مرغ‌ها به ما کمک می‌کند تا بیماری‌ها کاهش یابد و یا زودتر برای درمان اقدام شود تا تخم‌مرغ‌هایی سالم و بزرگ تولید شود.
سن بلوغ
سن یک مرغ به طور مستقیم بر اندازه و ابعاد تخم آن اثرگذار است. مرغ‌ها معمولاً در سن بیست تا بیست و شش هفتگی تخم‌های کوچکی تولید می‌کنند. پس از آن در هفته چهلم تا پنجاهم ابعاد کمی متوسط می‌شود و درنهایت بیشتری تعداد و بزرگ‌ترین اندازه تخم یک مرغ در سن یک‌سالگی او تولید خواهد شد. پس از این سن اگرچه تخم‌مرغ‌ها کمی درشت‌تر هستند، اما تعداد تولیدی پایین می‌آید؛ لذا توجه داشته باشید که مرغ‌های مسن تخم بزرگ‌تری می‌گذارند، اما پرورششان از نظر اقتصادی درست نیست.
نقش نور در تخم‌گذاری
نور نیز در تولید تخم‌مرغ‌های درشت و سالم بی‌اهمیت نیست، نبود نور می‌تواند منجر به قطع تخم‌گذاری مرغ‌ها شود. بنابراین کنترل نوردهی و حرارت سالن پرورش تخم‌مرغ باید بادقت انجام شود. نکته قابل‌توجه این است که افزایش بیش از حد نور روی فرایند تخم‌گذاری طیور تأثیر سو و عکس دارد.
تأثیر دما و رطوبت بر افزایش وزن تخم مرغ
همیشه سعی کنید پس از جمع‌آوری تخم‌مرغ‌ها آن‌ها در دمایی در حدود 10 تا 13 درجه سانتیگراد و رطوبت شصت درصد نگهداری کنید، این موضوع در یک تولید مقرون‌به‌صرفه اهمیت دارد.
وزن بدن خود پرنده از عوامل مؤثر بر وزن تخم مرغ
یکی از عوامل مؤثر بر وزن تخم مرغ، وزن خود پرنده پس از بلوغ است. مرغ‌های سنگین تمایل بیشتری به تخم‌گذاری دارند، بنابراین دوره تخم‌گذاری این مرغ‌ها طولانی‌تر است. مواردی همچون نوک چینی، کنترل بیماری، واکسیناسیون، برنامه نوردهی و تغذیه مناسب و کافی در وزن مرغ و تخم آن تأثیر مستقیمی دارد.
حتما بخوانید: غذای مرغ در تابستان باید چگونه باشد؟
جمع‌بندی
ما سعی کردیم در این مطلب از سایت قفس بلدرچین تا عوامل مؤثر بر وزن تخم مرغ و راه‌های افزایش وزن تخم مرغ را به طور کامل بررسی کنیم تا شما عزیزان با نتیجه بهتری اقدام به تولید این تخم پرطرف‌دار کنید. مجموعه ما آماده ارائه خدمت به شما عزیزان در زمینه تخم پرندگان، اصول نگهداری از طیور، فروش انواع جیره غذایی باکیفیت و … است. برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید محصولات مرتبط، حتماً به سایت ما سر بزنید!
