در این مقاله قصد داریم تا درباره پرورش کبک در خانه اطلاعات کسب کنیم و بدانیم با داشتن چه امکاناتی میتوانیم یک مزرعه پرورش کبک موفق و با بازدهی بالا احداث نماییم. کبک پرندهای زیبا و پرطرفدار در بین شکارچیان در سراسر جهان است که بیشتر در دشتها و مناطق کوهستانی ایران دیده میشوند. این پرندگان در اصل به خانواده «قرقاولها» تعلق دارند و در گونههای متنوعی در طبیعت زندگی میکنند. گوشت کبک از سالهای دور به عنوان گوشت شکار توسط انسان، مصرف میشده است.
امروزه اما به دلیل خواص بالای گوشت کبک و استقبال مردم، پرورش این پرنده به عنوان یک کسب وکار در حوزه پرورش طیور، رونق خوبی پیدا کرده و به طور گسترده مورد استقبال مصرف کنندگان قرار میگیرد. کبک نسبت به پرندگان دیگر پرورشی مانند مرغ، چثه کوچکتری داشته و در مکانها و سالنهای کوچکتر نیز قابل نگهداری است. اگر انباری، حیاط و یا مکان مناسبی در منزل و یا مزرعهتان که مناسب پرورش این پرنده باشد در اختیار دارید، میتوانید به پرورش کبک گوشتی و یا تخمگذار اقدام کنید.
مزایای پرورش کبک در خانه
پرورش کبک در زیر بناهای کوچک مانند منازل و مزرعهها کاملا عملی است. به علاوه این پرنده را بهراحتی می توان با سیستم قفس پرورش داد و از زیربنا حداکثر استفاده را نمود. اما پرورش در خانه چه مزایایی دارد؟
- گوشت کبک با توجه به خواص بالا و کلسترول پایین و طعم بینظیر، یکی از گوشتهای پرطرفدار و گران قیمت در ایران به شمار میرود و زمینه برای صادرات آن به کشورهای همسایه نیز مهیا است. تخم کبک نیز ارزش غذایی بالایی داشته و برای جوجهکشی نیز به قیمتهای خوبی به فروش میرود.
- کبکها در مقایسه با دیگر پرندگان پرورشی مانند مرغ مقاومت بالایی در برابر بیماریهای شایع در میان طیور دارند و نیز در شرایط محیطی گوناگون، سازگاری خوبی از خود نشان می دهند.
- نژادهای خوبی از کبکهای پروشی به صورت بومی در ایران تولید و عرضه میشود که این امر پرورش کبک در خانه را مقرون به صرفهتر خواهد کرد.
کلیاتی درباره پرورش کبک
کبکهای وحشی پرندگان کوچکی هستند که وزن متوسط بدن آنها در حدود 500 تا ۷۰۰ گرم است. اندازه این پرنده نیز بین 30 تا 35 سانتی متر متغیر است. این پرنده، نژادها و گونههای بسیار متنوعی دارد که از لحاظ ظاهری با هم متفاوتاند. اما میتوان گفت بیشتر این پرندگان رنگ خاکستری در کل بدن و رنگی کرمی و خاکی در ناحیه شکم دارند. صرف نظر از گونه، نر و ماده کبکها از نظر ظاهری یکسان به نظر میرسند و تنها تفاوت بین دو جنس در اندازه جثه آنها است.
این پرنده همه چیزخوار است و در مقابل بسیاری از بیماریها و تنشها، مقاومت خوبی از خود نشان میدهد. از آنجا که کبک یک پرنده وحشی است، هنگام پرورش آن در خانه، برخی از نکات مهم را باید به خاطر بسپارید. گوشت سفید این پرندگان طعمهای برای بسیاری از شکارچیان و دیگر پرندگان است. به همین دلیل شما برای پرورش کبک در خانه باید از مزرعه خود با کمک حصارهایی، از گزند شکارچیها محصور نمایید. کبک چوکار و کبک خاکستری دو نژادی هستند که بیشتر برای پرورش در مزارع در نظر گرفته میشوند.
حتما بخوانید: پرورش کبک بهتر است یا بلدرچین؟
امکانات مورد نیاز پرورش کبک در خانه
کبکها پرندگان سالم و کم توقعی هستند اما برای بقا و رشد و بهتر به امکاناتی نیاز دارند که برخی از مهمترین آنها را با هم بررسی میکنیم:
مسکن و مکان نگهداری
کبک در درجه اول پرندگانی ساکن زمین هستند اما قادر به پرواز نیز هستند. یک کبک جوان میتواند از سن 12 روزگی شروع به پرواز کند. بنابراین آماده باشید که درحین رشد پرنده، ناحیه پرورش کبک را با توریهایی در سقف بپوشانید. به ازای هر 3 جوجه 1 فوت مربع فضای مناسب برای پرورش به شمار میرود و برای کبکهای بالغ بهتر است برای هر پرنده 2 فوت مربع فضا در نظر بگیرید.
در فصول سرد سال اما میتوانید آنها در محیطهای سربسته و در قفسهای مخصوص پرندگان نگهداری نمایید. دانخوری و آبخوری مناسب و متناسب با قد پرنده نیز از ملزومات پرورش کبک در خانه است و این آبخوریها و دانخوریها بهتر است از جنس پلاستیک ضدمیکروب و با تعداد متناسب با میزان پرندگان بوده و مرتب تمیز و ضدعفونی شوند. یکی دیگر از امکانات مهم برای پرورش کبکها دستگاههای تهویه مناسب است. این دستگاهها جریان هوای تمیز را به خصوص در فصول سرد سال که فضای مرغداری بسته است، تضمین میکند.
تغذیه
جوجههای کبک نسبت به جوجههای مرغ، به میزان پروتئین بیشتری در جیره روزانه نیاز دارند. تا سن 9 هفتگی باید بین 28 تا 30 درصد جیره پرنده از پروتئین تشکیل شده باشد. پس از این زمان میتوانید آنها را با جیرهای که 26 درصد پروتئین دارد، تغذیه کنید. جیره پیشنهادی میتواند ترکیبی از گندم، ذرت، سویا، بذر سبزیجات، تخم کدو، پودر گوشت، پودر استخوان، مواد معدنی مورد نیاز و مولتی ویتامینها باشد. میزان مصرف جیره برای کبکهای بالغ به طور تقریبی 30 گرم در روز است.
حتما بخوانید: بهترین نژاد کبک
مزایای استفاده از قفس مخصوص کبک
در پرورش کبک استفاده از قفسهای مخصوص، باعث افزایش کارایی و بهبود کیفیت تولیدات گله خواهد شد. این امر هم برای پرورش کبک تخمگذار و هم پرورش کبک گوشتی مزایای گوناگونی به همراه دارد. در روش استفاده از بستر، کارایی تخمگذاری پرنده و همچنین میزان تخمهای نطفهدار در طول زمان کاهش قابل ملاحظهای پیدا میکند. به علاوه کبکهای نر در برخی مواقع رفتار خشنی با یکدیگر دارند. بهتر است برای نگهداری کبکها، از قفسهای باکیفیت گالوانیزه، ضدزنگ و طبقاتی استفاده شود. استفاده از قفس در پرورش کبک در خانه مزایای زیادی دارد. از جمله:
- با توجه به طبقاتی بودن قفسهای مخصوص نگهداری کبک، تعداد بسیار بیشتری کبک در واحد سطح، قابل نگهداری خواهد بود. این امر به افزایش راندمان تولید واحد تولیدی و سودآوری بیشتر شما کمک فراوانی خواهد کرد.
- با استفاده از قفس، میزان هدر رفت آب و خوراک مصرفی در قفسها به شدت کاهش پیدا میکند. به علاوه در این روش، دسترسی پرندگان به جیره به صورت مساوی خواهد بود و پرندگان به صورت متناسب رشد خواهند کرد.
- به دلیل جدا بودن کبکها در قفسها، احتمال شیوع سریع بیماریهای واگیردار در بین کل گله به شدت کاهش پیدا میکند.
- به دلیل نیمه مکانیزه بودن جمعآوری کود پرنده در این روش، در وقت و هزینه کارگر صرفه جویی شده و بهداشت سالن بهتر حفظ میشود. این مسئله هزینههای جاری پرورش کبک در خانه را برای شما پایین نگاه خواهد داشت.
- برای کبکهای تخمگذار و مولد، جمعآوری تخمهای کبک، به صورت مکانیزه انجام شده و از آسیب به آنها جلوگیری میشود.
سوالات متداول
گوشت کبک با توجه به خواص بالا و کلسترول پایین و طعم بینظیر، یکی از گوشتهای پرطرفدار و گران قیمت در ایران به شمار میرود و زمینه برای صادرات آن به کشورهای همسایه نیز مهیا است. تخم کبک نیز ارزش غذایی بالایی داشته و برای جوجهکشی نیز به قیمتهای خوبی به فروش میرود. کبکها در مقایسه با دیگر پرندگان پرورشی مانند مرغ مقاومت بالایی در برابر بیماریهای شایع در میان طیور دارند و نیز در شرایط محیطی گوناگون، سازگاری خوبی از خود نشان می دهند. نژادهای خوبی از کبکهای پروشی به صورت بومی در ایران تولید و عرضه میشود که این امر پرورش کبک در خانه را مقرون به صرفهتر خواهد کرد.
کبکهای وحشی پرندگان کوچکی هستند که وزن متوسط بدن آنها در حدود 500 تا ۷۰۰ گرم است. اندازه این پرنده نیز بین 30 تا 35 سانتی متر متغیر است. این پرنده، نژادها و گونههای بسیار متنوعی دارد که از لحاظ ظاهری با هم متفاوتاند. اما میتوان گفت بیشتر این پرندگان رنگ خاکستری در کل بدن و رنگی کرمی و خاکی در ناحیه شکم دارند. صرف نظر از گونه، نر و ماده کبکها از نظر ظاهری یکسان به نظر میرسند و تنها تفاوت بین دو جنس در اندازه جثه آنها است.
یک کبک جوان میتواند از سن 12 روزگی شروع به پرواز کند مزایای پرورش کبک در خانه چیست؟
کبکهای وحشی چه مشخصاتی دارند؟
کبک ها در چند روزگی پرواز می کنند؟