کشور ایران به واسطه تنوع آب و هوایی و وضعیت جغرافیایی که در آن قرار دارد، زیست بوم‌های مختلفی را در خود جای داده است. به همین خاطر نیز انواع مختلفی از نژادهای مرغها، خروس‌ها و سایر پرندگان و حیوانات را تحت پوشش خود قرار داده است. از انواع نژاد مرغ ایرانی میتوان به نژاد لاری، نژاد مرندی و مرغ خزک اشاره کرد که در ادامه قصد داریم به معرفی ویژگی‌ها و شرایط زندگی هر کدام از آنها بپردازیم. با بررسی کاریوتیپ‌های سه نژاد اصلی مرغ ایرانی به این نتیجه رسیده‌ایم که این نژادها تفاوت‌های آن‌چنانی با یکدیگر نخواهند داشت. سایر کشورها نیز در زمینه ترکیب نژادهای مختلف مرغها با یکدیگر فعالیت کرده و توانسته‌اند دام و طیور متفاوتی را به بازارها عرضه کنند.
نژاد مرندی مرغ ایرانی و ویژگیهای آن
یکی از شناخته شده‌ترین و معروف‌ترین نژادهای مرغ ایرانی، نژاد مرندی است که بومی شده کشور ایران است. این نوع مرغ ایرانی بیشتر در استان آدربایجان و سایر استان‌های شمال غربی کشورمان یافت میشود. از ویژگیهای ظاهری این نژاد مرغ ابتدا باید به رنگ پرهای آن اشاره کنیم.مرغ مرندی به رنگ سیاه پرهای خود معروف است و همچنین این نژاد مرغ بر روی ساق پاهای خود پرهایی به رنگ سیاه دارد. بر عکس پرهای مرغ مرندی، رنگ لاله گوش آن به رنگ سفید و روشن است.
یکی از ویژگیهای شاخص و مثبت این مرغ معروف، نحوه و تعداد تخم گذاری آن است. این نژاد از نظر تخم گذاری جزء نژادهای شاخص مرغ بومی در کشور محسوب میشود. در شرایط روستایی میزان تخم گذاری مرغ نژاد مرندی به طور متوسط سالانه حدود ۱۵۰ عدد بوده و این میزان تخم گذاری در شرایط مطلوب و مناسب نگهداری به حدود سالانه ۱۸۰ عدد می‌رسد. از ویژگیهای تخم مرغ در این نژاد بومی مرغ ایرانی باید به رنگ آن اشاره کرد. رنگ تخم مرغهای نژاد مرندی قهوهای بوده و وزن هر کدام از آنها حدود ۵۰ گرم است. عموما وزن مرغ بالغ حدود ۲ کیلوگرم و این مقدار برای یک خروس بالغ حدود ۲.۵ کیلوگرم تا ۳ کیلوگرم خواهد بود.
حتما بخوانید: پرورش مرغ گوشتی در خانه + [ همه نکات مورد نیاز ]
نژاد مرغ ایرانی: نژاد لاری مرغ ایرانی و ویژگیهای آن
یکی دیگر از انواع نژاد مرغ ایرانی، نژاد لاری است. این نوع نژاد مرغ برخلاف همتای مرندی خود که تنها در استان‌هایی از شمال غرب کشورمان خصوصا شهر مرند یافت می‌شد، در نقاط مختلف کشور ایران پراکندگی دارد. عمدتا به علت ویژگیهای خاص نژاد لاری از این نوع نژاد مرغ ایرانی به جهت سرگرمی در مسابقه‌ها، شرط بندی‌ها و دورهمی‌ها استفاده میشود. نژاد مرغ لاری شاید خالص‌ترین نوع نژاد مرغ بومی در ایران به حساب بیاید.
این نژاد مرغ ایرانی شباهت بسیار زیادی به نژاد مرغ کورنیش دارد. از ویژگیهای ظاهری نژاد لاری میتوان به پاهای بلند و منقار کوتاه آنها اشاره کرد. این نژاد از مرغهای ایرانی دارای قامتی کشیده و بلند و زرد رنگ هستند و به خاطر همین ویژگی نیز از شهرت زیادی در بین سایر مرغها برخوردار هستند. مرغهای نژاد لاری ایرانی از مرغهای سنگین وزن محسوب میشوند. به طوری که مرغهای بالغ این نژاد دارای وزنی به اندازه ۳ تا ۴ کیلوگرم و همچنین خروسهای آنها وزنی به میزان ۴ تا ۵ کیلوگرم دارند.
برخلاف وزن بال های این مرغها، شرایط تخم گذاری آنها چندان مطلوب و مناسب نیست. معمولا وزن تخم مرغهای نژاد لاری حدودا ۵۰ گرم بوده و رنگ آنها نیز از کرم تا قهوهای متغیر است. پوسته تخم مرغهای این نوع نژاد بسیار ضخیم بوده و دارای ضریب تبدیل نامناسبی برای تولید تخم مرغ هستند. نژاد مرغ لاری از نظر رنگ پر و بال نیز تنوع زیادی دارد. اما اصلی‌ترین و خالص‌ترین رنگ برای این نژاد مرغ ایرانی قرمز است.
حتما بخوانید: آموزش پرورش مرغ تخمگذار + [ ساده و کاربردی ]
نژاد مرغ خزک ایرانی و ویژگیهای آن
سومین نژاد از انواع نژادهای مرغ ایرانی، نژاد مرغ خزک است که احتمالا اسم آن را زیاد شنیده‌اید. این گونه از مرغهای ایرانی در واقع بومی استان سیستان است. ما در سایر استان‌ها و شهرهای کشور نیز ممکن است، شاهد زندگی آنها باشیم. علت نام‌گذاری این نوع نژاد به نام مرغ خزک بخاطر پاهای کوتاه و با مزه آنها است.
برای شرح ویژگیهای ظاهری این گونه مرغ، ابتدا باید به جثه آن توجه کنیم. این نژاد مرغ ایرانی دارای جثهای کوچک به همراه پاهای کوتاه است. رنگ پرهای مرغ خزک از حنایی تا قهوهای تیره متغیر است. همچنین بر روی پرهای این گونه مرغ لکههای تیره مایل به سیاه دیده میشود.
از ویژگیهای مثبت این مرغ ایرانی مقاومت بالای بدنی آن است. به گونه‌ای که مرغ خزک می‌تواند در شرایط نامناسب محیطی از خود مقاومت بالایی نشان داده و به زندگی خود ادامه دهد، در حالی که ممکن است، انواع دیگری از مرغها در این شرایط نتوانند زندگی کنند و در نتیجه جان خود را از دست بدهند.
در رابطه با شرایط تخم گذاری این گونه مرغ نیز باید بگوییم که مرغ خرک تنها قادر به تخم گذاری در محدوده اسفند تا خرداد ماه است و در خارج از این ماه‌ها شرایط و امکان تخم گذاری برای آن وجود ندارد. میزان تخم گذاری این پرنده ایرانی به طور متوسط سالیانه حدود ۷۰ تا ۸۰ عدد است که در مقایسه با نژاد مروی تعداد کمتری است اما در برابر نژاد لاری مقدار قابل توجه و مناسبی خواهد بود.
وزن تخم مرغهای این نژاد نیز از ۳۵ گرم تا ۵۰ گرم متغیر است و رنگ آنها نیز عموما سفید است. یکی دیگر از ویژگیهای مثبت مرغ خزک قدرت باروری مناسب آنها حتی در شرایط سخت و دشوار است که این ویژگی یک آپشن مثبت برای مرغداران در آن ناحیه به حساب می‌آید. در رابطه با وزن این نوع مرغ ایرانی نیز باید گفت که به طور متوسط از حدود ۵.۱ کیلوگرم تا ۵.۲ کیلوگرم متغیر است که به نوبه خود مناسب خواهد بود.
حتما بخوانید: ۰ تا ۱۰۰ مینی سالن پرورش مرغ + [ از راه اندازی تا بهره برداری ]
سخن آخر
در این مطلب سعی داشتیم شما را با انواع نژاد مرغ ایرانی و ویژگیهای ظاهری و زاد و ولدی آنها آشنا کنیم. نکته بسیار مهم این است که این سه نژاد لاری، مرندی و خزک از مهم‌ترین و اصلی‌ترین نژادهای بومی کشور ایران هستند اما اینطور نیست که تمام نژادهای مرغ ایرانی در این سه نوع خلاصه شود.
انواع مختلف دیگری نیز از نژاد مرغها در کشور چهار فصل ما وجود دارند که البته ممکن است بسیاری از آنها وارداتی باشند. اما به طور کلی این سه نژاد از نژادهای برتر، شناخته شده و اصیل ایرانی هستند که با وجود بومی بودن آنها، ممکن است در سایر شهرها، استان‌ها و حتی کشورهای دیگر نیز قادر به حیات و ادامه نسل خود باشند.
سوالات متداول
مرغ مرندی به رنگ سیاه پرهای خود معروف است و همچنین این نژاد مرغ بر روی ساق پاهای خود پرهایی به رنگ سیاه دارد. بر عکس پرهای مرغ مرندی، رنگ لاله گوش آن به رنگ سفید و روشن است.
از ویژگیهای ظاهری نژاد لاری میتوان به پاهای بلند و منقار کوتاه آنها اشاره کرد. این نژاد از مرغهای ایرانی دارای قامتی کشیده و بلند و زرد رنگ هستند و به خاطر همین ویژگی نیز از شهرت زیادی در بین سایر مرغها برخوردار هستند. مرغهای نژاد لاری ایرانی از مرغهای سنگین وزن محسوب میشوند. به طوری که مرغهای بالغ این نژاد دارای وزنی به اندازه ۳ تا ۴ کیلوگرم و همچنین خروسهای آنها وزنی به میزان ۴ تا ۵ کیلوگرم دارند.
برای شرح ویژگیهای ظاهری این گونه مرغ، ابتدا باید به جثه آن توجه کنیم. این نژاد مرغ ایرانی دارای جثهای کوچک به همراه پاهای کوتاه است. رنگ پرهای مرغ خزک از حنایی تا قهوهای تیره متغیر است. همچنین بر روی پرهای این گونه مرغ لکههای تیره مایل به سیاه دیده میشود. ویژگی های ظاهری مرغ مرندی چیست؟
ویژگیهای ظاهری نژاد لاری را نام ببرید؟
ظاهر نژاد مرغ خزک چه مشخصاتی دارد؟
