غاز یکی از اولین پرندگانی بود که انسان شروع به نگهداری و پرورش آن نمود. غازها پرندگانی مقاوم و کم توقع هستند و رشد بسیار سریعی دارند. در صنعت پرورش طیور، سرعت رشد و وزن‌گیری یک پرنده نقش مهمی در بازده و سوددهی دارد. یکی از مهم‌ترین عواملی که به رشد و سوددهی کسب وکار شما در پرورش غاز کمک میکند، انتخاب نژاد مناسب غاز برای پرورش است. غازها نژادهای بسیار متنوعی دارند؛ از نژادهای بومی و محلی گرفته تا نژادهای اصلاح شده و بینالمللی که برای پرورش غاز گوشتی و یا تخمگذار، پرورش داده شده‌اند. در این مقاله می‌خواهیم با انواع نژادهای غاز آشنا شده و بهترین نژاد غاز را برای پرورش دادن بشناسیم.
انواع نژادهای غاز | بهترین نژاد غاز
حتما بخوانید: پرسودترین شاخه پرورش پرندگان کدام است؟
غازها به عنوان «پرندگان آبزی» طبقه بندی می‌شوند. این پرندگان، بدن متوسط تا بزرگی دارند و شناگران ماهری هستند. از نظر تاریخی آنها منبع غذایی مهمی برای انسان در بسیاری از نقاط کره زمین بوده‌اند. در حال حاضر غازها به عنوان یکی از طیور پرورشی برای گوشت و تخمشان نگهداری می‌شوند اما بیشتر نژادهای غاز خانگی و پرورشی در مقیاس صنعتی، در درجه اول برای گوشتشان پرورش می‌یابند. اگرچه برخی از نژادهای غاز، با تأکید بر ویژگی‌های زینتی نیز پرورش داده می شوند. معیار اصلی هنگام انتخاب نژادی برای پرورش گوشت، اندازه مناسب غاز برای عرضه در بازار است.
به طور کلی غازها در ۳ محدوده وزنی طبقه بندی می‌شوند:
- نژادهایی با اندازه جثه کوچک که بین 2.5 تا 6.4 کیلوگرم وزن دارند.
- نژادهایی با اندازه متوسط که بین 4 تا 9.5 کیلوگرم وزن دارند.
- نژادهایی با اندازه سنگین که بیش از 10 کیلوگرم وزن می‌گیرند.
حال به بررسی نژادهای معروف غاز می‌پردازیم:
· نژاد تولوز
غاز تولوز یکی از نژادهای بزرگ و سنگین وزن غاز است که از کشور فرانسه نشأت گرفته است. این نژاد غاز سر قوی و بزرگ، چشمهای قهوه‌ای و گردن بلندی دارد. پرهای تولوز در سایه های مختلف رنگ خاکستری متفاوت است و هر پر دارای لبه سفید است. قسمت زیرین بدن و دم آنها سفید است و دارای بدنی پهن با استخوان‌های برجسته هستند. جوجه غازهای این نژاد، به آهستگی رشد می‌کنند و باید قبل از آماده شدن برای فروش به عنوان غاز بالغ، در سنین کمی بالاتر از نژادهای دیگر نگهداری شوند. وزن پرنده نر این نژاد می‌تواند تا 12 کیلوگرم نیز برسد و در هر فصل نیز تا 35 عدد تخم تولید میکند. با این حال، نژاد تولوز بیشتر برای تولید گوشت پرورش پیدا میکند و در بسیاری از کشورها بهترین نژاد غاز برای پرورش به عنوان غاز گوشتی محسوب می‌شود.
· نژاد امدن( Emden)
غاز نژاد «امدن» نژادی سنگین وزن و درشت اندام است که از هانوفر آلمان نشأت می‌گیرد. این نژاد غاز دارای روحیاتی آرام بوده و بازدهی بالایی از لحاظ گوشت تولیدی دارد. این نژاد سری بلند و مستقیم دارد و دارای چشمهایی پررنگ و به رنگ آبی روشن و گردنی بلند و شبیه گردن قو است. رنگ پاهای این غاز نارنجی روشن و رنگ پرهای این نژاد سفید براق خالص است. این نژاد به طور منطقی تولیدکننده تخم خوبی است و حداکثر 40 تخم در هر فصل تولید میکند. اگرچه آنها در تخمگذاری مانند برخی از نژادهای دیگر بارور نیستند، اما تخم‌های این نژاد دارای وزن بیشتری هستند و به طور متوسط 6 اونس وزن دارند. از آنجا که پرهای نژاد Emdens سفید است، ارزش آنها بیشتر از پرهای غازهای دیگر است.
· نژاد چینی
غازهای این نژاد در دو رنگ سفید و قهوه ای وجود دارند و منشا هر دو نوع، کشور چین است. غازهای این نژاد کوچکتر از نژادهای تولوز یا امدن بوده و با برجستگی روی سر قابل تشخیص هستند. غاز چینی، از نژاد غاز وحشی قو (همانند غاز آفریقایی) است و اندازهای که دارند آنها را از نژاد وحشی متمایز میکند. وزن این نژاد برای نرها بین 5 تا 10 کیلوگرم و برای مادهها بین 4 تا 9 کیلوگرم متغیر است. غازهای چینی در هر فصل بین 50 تا 60 تخم می‌گذارند. اما میزان تخمگذاری گاهی تا 100 عدد در هر فصل نیز می‌رسد.
حتما بخوانید: همه چیز درباره پرورش غاز گوشتی
· نژاد آفریقایی
این نژاد احتمالاً از هندوستان منشا گرفته است ولی تخمگذاری آن به اندازه نژاد چینی زیاد نیست. منشا غازهای آفریقایی ناشناخته است. آنها به احتمال زیاد از لحاظ ژنتیکی خویشاوندان غازهای چینی هستند. غاز آفریقایی از لحاظ جثه ظریف است و بالای سرش یک برآمدگی دارد. برخلاف نام آنها، غازهای آفریقایی احتمالاً از چین یا یک کشور آسیایی دیگر منشا گرفته اند. غازهای آفریقایی برای اهداف مختلف نگهداری می‌شوند، اما به دلیل وزن زیاد آنها اغلب برای استفاده از گوشتشان نگهداری می‌شوند. وزن غازهای نر بالغ آفریقایی میتوانند به 9 کیلوگرم برسند و در بسیاری از کشورها به عنوان بهترین نژاد غاز پرورشی نگهداری می‌شوند. در حالی که آنها گاهی اوقات رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند، اکثر آفریقایی هایی که اهلی شده‌اند رفتاری دوستانه و آرام دارند.
· نژاد رومی | بهترین نژاد غاز
نژاد غاز رومی(Tufted) جثه‌ای نسبتاً کوچک در مقایسه با دیگر نژادهای غاز دارد. غاز رومی که از کشور ایتالیا به جهان معرفی شده است، یک غاز سفید و کوچک است که دارای یک دسته از پرهای ایستاده در بالای سر است. این نژاد به مطیع و دوستانه بودن مشهور است. این پرنده دارای نژادی باستانی است که زمانی از معابد رم محافظت می‌کرد. امروز آنها از گله‌های مرغ محافظت می‌کنند. غازهای رومی در حال حاضر به شدت در معرض خطر هستند و یافتن آنها در مزارع دنیا دشوار است. این نژاد از غاز، تخمگذارهای خوبی در میان دیگر نژادها محسوب می‌شوند.
· نژاد اوکراینی | بهترین نژاد غاز
این نژاد یکی از نژادهای جدید است که در کشور اوکراین و در سال‌های اخیر به وجود آمده است. غاز ماده این نژاد به رنگ خاکستری و جنس نر به رنگ سفید است. وزن غاز اوکراینی ماده در حدود 5 کیلو و جنس نر در حدود 6 کیلوگرم است. از این نژاد می‌توان به عنوان نژاد تخمگذار استفاده کرد زیرا در سال بیش از 50 عدد تخم می‌گذارد.
· نژاد پومرانیا | بهترین نژاد غاز
غاز نژاد پومرنیا که از شمال آلمان و کشور لهستان، منشأ گرفته است، یک غاز بزرگ با وزن بالا و با پرهای فراوان است. رنگ این غاز ممکن است کاملاً گلی، کاملاً خاکستری و یا کاملاً سفید باشد. این غاز بدنی درشت و قوی دارد و وزن آن در هنگام بلوغ به بیش از 5 تا 6 کیلوگرم می‌رسد. این نژاد در زمستان و در برابر سرما بسیار مقاوم است. خلق و خوی پومرنیا متغیر است و می‌تواند صلح‌جو و آرام و یا جنگ طلب باشد. به دلیل اینکه این غاز به ندرت کرچ می‌شود، به عنوان غاز مولد بسیار مورد توجه بوده و به عنوان بهترین نژاد غاز مولد شناخته می‌شود.
بهترین نژاد غاز برای پرورش در بازار غاز ایران، کدام است؟
حتما بخوانید: ویتامین های مورد نیاز بلدرچین
جواب این سوال ساده نیست و به عوامل زیادی بستگی دارد. ابتدا باید تعیین کنید که هدف شما از پرورش غاز چیست؟ آیا به دنبال پرورش غازهای گوشتی هستید که بیشترین بازده را در تولید گوشت داشته باشند؟ یا هدف شما از پرورش غاز، پرورش غازهای مولد و جوجه‌کشی از آنها است؟ یا هر دوی این اهداف را دارید. آب و هوا و منطقه جغرافیایی نیز یکی از عواملی است که باید در نظر بگیرید زیرا بعضی نژادهای غاز، در آب و هوای بسیار سرد و یا بسیار گرم، بازدهی بالایی ندارند. یکی دیگر از عوامل موثر در انتخاب نژاد غاز، سلیقه بازار است. ممکن است نژادهای بسیار بزرگ و یا کم گوشت، مطابق با سلیقه بازار هدف شما نباشد.
در بازار غاز ایران از نژادهای اصلاح شده غاز تولوز و امدن، به دلیل کمیاب بودن و قیمت بالا، استقبال چندانی نمی‌شود. اما نژادهایی مانند غاز اوکراینی و نژادهای ترکیبی و اصلاح شده غازهای آفریقایی پرورش پیدا می‌کنند. این دو نژاد هم از لحاظ تخمگذاری و هم پرورش گوشت، بازدهی خوبی برای صاحبان کسب وکار پرورش غاز داشته اند. پرورش غاز اصلاح شده، یکی از کسب و کارهای نوپا و جدید در ایران است. پرورش این پرنده زیبا علاوه بر اینکه پربازده و سودآور است، تلفات و هزینه‌های پرورش دیگر طیور را نداشته و در مدت کوتاهی نیز رشد بالایی دارد.
سوالات متداول
نژادهایی با اندازه جثه کوچک که بین 2.5 تا 6.4 کیلوگرم وزن دارند. نژادهایی با اندازه متوسط که بین 4 تا 9.5 کیلوگرم وزن دارند. نژادهایی با اندازه سنگین که بیش از 10 کیلوگرم وزن می‌گیرند.
12 کیلوگرم
وزن این نژاد برای نرها بین 5 تا 10 کیلوگرم و برای مادهها بین 4 تا 9 کیلوگرم متغیر است محدوده وزنی غازها به چه صورت است؟
نژاد تولوز غاز چند کیلوگرم وزن دارد؟
غاز نژاد چینی چند کیلو گرم وزن دارد؟
