امروزه پرورش مرغ مادر یکی از پردرآمدترین کسب و کارها به شمار می‌آید و شما میتوانید در این صنعت به سود بسیاری دست پیدا کنید. در این مطلب نیز قصد داریم به روش‌های پرورش مرغ مادر بپردازیم و بهترین روش را به شما معرفی کنیم. پرورش مرغ به دو روش پرورش در بستر و پرورش در قفس انجام می‌شود که هرکدام را به صورت مجزا توضیح خواهیم داد. در ادامه به نقش و تأثیرگذاری پرورش مرغ مادر در قفس اشاره خواهیم کرد.
پرورش مرغ مادر در بستر
در روش پرورش در بستر، از یک سالن بزرگ برای نگهداری و پرورش مرغها استفاده می‌شود. معمولا در این سالن محلی برای به تخم آوردن مرغها وجود دارد که مرغها جهت تخمگذاری به آن‌جا مراجعه می‌کنند.
اگر می‌خواهید از این مرغها تخم نطفه‌دار دریافت کنید، باید آنها را در سالن و همراه با خروس نگهداری کنید. معمولا به ازای هر 5 مرغ یک خروس در نظر گرفته می‌شود تا درصد نطفه‌دار بودن تخم‌مرغ‌ها افزایش یابد.
شیوه پرورش در بستر
مرغها باید برای تخمگذاری لانه و آشیانه‌های مخصوصی داشته باشند تا در صورت نیاز به آنها مراجعه کرده و تخم‌مرغ‌ها را تولید کنند. این لانه‌ها عمدتا از جعبه‌های پلاستیکی، چوبی ساخته می‌شوند و کف آن با استفاده از کاه و یا خاک اره پوشانده می‌شود تا آسیبی به تخم‌ها نرسد. اگر قصد دارید پرورش مرغ مادر را در بستر انجام دهید، بهتر است شرایط زیر را فراهم کنید:
- سعی کنید در هر متر مربع حداکثر 4 مرغ یا خروس را پرورش دهید تا مرغها دچار بیماری همخواری یا کانیبالیسم نشوند.
- در کف بستر‌ها حتما از خاک اره و یا پوشال‌های نرم استفاده کنید تا کف پای مرغ و خروس‌ها دچار آسیب نشود و فضولات و مایعات دفع شده از بدن آنها را به خود جذب کند. این کار از بروز بیماری‌هایی مانند کوکسیدیوز جلوگیری خواهد کرد.
- از تعداد مناسبی دانخوری و آبخوری استفاده کنید تا مرغها با کمبود آب یا غذا مواجه نشوند و به خوبی و بدون درگیری از تمامی مواد غذایی استفاده کنند.
- در فضای سالن از تعداد مناسبی فن تهویه استفاده کنید تا هوای آلوده به بیرون منتقل شود و هوای سالم به درون سالن انتقال یابد.
- اگر در یک شهر سردسیر به پرورش مرغ مادر مشغول هستید، برای ایجاد شرایط مناسب حتما از سیستم‌های گرمایشی از جمله بخاری مناسب مرغداری استفاده کنید تا محیط پرورش کاملا گرم و مطبوع شود. در صورتی که هوا سرد باشد امکان تلف شدن مرغ و خروس‌ها وجود دارد.
- پیش از وارد شدن به سالن حتما لباس‌های مخصوص را پوشیده و آنها را به خوبی ضدعفونی کنید تا از احتمال انتقال میکروب به مرغها و پرنده‌ها جلوگیری کنید. همچنین حدالاامکان از ورود افراد متفرقه به داخل سالن خودداری نمایید.
- در پایان یا اواسط هر ماه، سالن را به خوبی ضدعفونی کنید تا هرگونه آلودگی و میکروب‌های موجود در سالن را از بین ببرید. برای ضدعفونی کردن سالن میتوانید مدت کوتاهی مرغ و خروس‌ها را در مراتع رها کنید و یا به سالن دیگری منتقل کنید تا بتوانید به خوبی تمامی قسمت‌ها مثل سقف، دیوارها و کف سالن را مورد شستشو و ضدعفونی قرار دهید.
- محل قرارگیری لانههای تخمگذاری باید کمی از سالن فاصله داشته باشد تا مرغهای تخمگذار در شرایطی آرام و مناسب به تخمگذاری بپردازند.
- اگر می‌خواهید مرغها به تخمگذاری ادامه بدهند و روند تخمگذاری آنها متوقف نشود، حتما صبح به صبح تخم‌ها را از لانه خارج کنید تا تخم‌های جدیدی تولید کنند.
حتما بخوانید: سود پرورش مرغ چگونه است؟
پرورش مرغ مادر در قفس
در روش پرورش مرغ مادر تمامی آب و غذای مورد نیاز مرغها در قفس در اختیار آنها قرار می‌گیرد و به علت طبقاتی بودن قفس‌ها، میتوانید در یک سالن کوچک تعداد زیادی مرغ را پرورش دهید. قفس‌ها دارای مکان‌های مخصوصی برای جمع‌آوری تخم‌ها، تجمع فضولات، دانخوری و آبخوری هستند که امکان پرورش مکانیزه مرغهای مادر را فراهم خواهد کرد.
اگر می‌خواهید تخم‌مرغ تولید شده را به بازار عرضه کنید، به سادگی میتوانید مرغهای تخمگذار را در قفس‌های مخصوص پرورش دهید و تخم‌های تولید شده توسط آنها را به بازار ارائه کنید. در این روش دیگر به وجود خروس نیازی نخواهید داشت. چرا که مرغها بدون خروس هم می‌توانند تخمگذاری را انجام دهند و در این صورت تخم تولید شده خوراکی خواهد بود.
شیوه پرورش در قفس
قفس‌های مکانیزه پرورش مرغ مادر چند طبقه هستند و با استفاده از آنها میتوانید تعداد زیادی مرغ را در یک سالن پرورش داده و از چند برابر ظرفیت سالن استفاده کنید. از جمله ویژگی‌های قفس‌های مخصوص مرغ می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- این قفس‌ها باید مجهز به مکان مخصوصی برای جمع‌آوری تخم‌مرغ‌های تولید شده داشته باشند. در این صورت نگرانی بابت شکسته شدن و آلوده شدن تخم‌ها وجود ندارد و در زمانی کوتاه میتوانید آنها را جمع‌آوری کنید.
- زیر پای مرغها حالت توری شکل دارد. در نتیجه مایعات و فضولات دفع شده به سینی مخصوص فضولات منتقل می‌شود که به راحتی قابل تمیزکاری خواهد بود. بنابراین مشکلی برای تجمع فضولات و بیماری‌های ناشی از آن وجود نخواهد داشت.
- این قفس‌ها به دانخوری و آبخوری مخصوص مجهز هستند و با یکبار پر کردن آنها به صورت همزمان میتوانید تعداد زیادی مرغ را تغذیه کنید.
- طول و ارتفاع قفس‌ها باید به اندازه‌ای باشد که مرغها بتوانند به راحتی جابجا شوند و به دور خود بچرخند. همچنین از قرار دادن تعداد زیادی مرغ در قفس‌ها خودداری کنید و تعداد مناسبی مرغ را در قفس‌ها جای دهید تا دچار بیماری کانیبالیسم نشوند.
حتما بخوانید: پرورش مرغ بومی
بهترین روش مدیریتی پرورش مرغ مادر
امروزه از پرورش مرغ مادر در قفس می‌توان به عنوان بهترین و مدیریتی‌ترین روش پرورش مرغ اشاره نمود. تمام کشورهای پیشرفته دنیا برای پرورش و نگهداری مرغ مادر از قفس استفاده می‌کنند. این روش مزایای اقتصادی و بهداشتی بسیار زیادی دارد علاوه بر مرغ مادر برای پرورش جوجه‌های گوشتی نیز به کار برده می‌شود. به گونه‌ای که به مرور در تمام زمینه‌های تولید طیور جانشین روش بستر شده است.
این روش خوشبختانه در ایران نیز مورد استقبال تولیدکنندگان و پرورش‌دهندگان مرغ و تخم‌مرغ قرار گرفته است؛ به طوریکه تقریباً بیش از نود درصد مرغهای تخمگذار با این روش نگهداری می‌شوند.
مهمترین نکات در پرورش مرغ مادر
برای این که در پرورش مرغ مادر به سوددهی مناسبی دست پیدا کنید، باید نکاتی که در ادامه مطلب به آن اشاره می کنیم را مورد توجه قرار دهید.
انتخاب مرغ مادر مناسب
اولین قدم برای موفقیت در این کسب و کار، انتخاب مرغ مادر مناسب است. در هنگام مرغ مادر مناسب به نژاد، سن و سلامت مرغ توجه ویژه ای داشته باشید.
نژاد مناسب
از آنجایی که هر نژاد مرغ ویژگی های متفاوتی دارد، شما باید بهترین نژاد را با توجه به هدف پرورش و شرایط محیطی انتخاب نمایید. لوهمن قهوه‌ای و کوشین دو نزادی هستند که می توانید با استفاده از انها پرورش مرغ مادر را به سوددهی مناسبی برسانید.
سن و سلامت مرغ
مرغ های مادر باید در سن مناسب و از سلامت کامل برخوردار باشند. مرغ های جوان بین 18 تا 24 ماهگی بهترین گزینه برای پرورش هستند. مرغ های مسن تر ممکن است تخم های کمتری تولید کنند و جوجه های ضعیف تری به دنیا آورند. به سن و سلامت مرغ ها توجه داشته باشید، زیرا به طور مستقیم میزان سود شما را تعیین می کند.
ایجاد محیطی امن و راحت برای مرغ مادر
مهمترین نکات در پرورش مرغ مادر که می توان به آن اشاره کرد، ایجاد محیطی امن و راحت است. مرغ های مادر برای تولید تخم های باکیفیت و جوجه آوری موفق به محیطی امن و راحت نیاز دارند. هر چقدر استرس را ز این نوع مرغ ها دور کنید، راندمان بالاتری را تجربه خواهید کرد.
قفس مناسب
قفس مرغ استاندارد، تهویه مناسب، نور کافی و دمای مطلوب از دیگر گزینه های مهم در پرورش مرغ مادر هستند که باید به آنها توجه داشته باشید.قفس مرغ باید به طور مرتب تمیز و ضدعفونی شود تا از بروز بیماری جلوگیری گردد. تهویه مناسب برای سلامتی مرغها و جلوگیری از بیماری‌های تنفسی ضروری است. دمای مناسب برای مرغ مادر بین 20 تا 25 درجه سانتی‌گراد می باشد.
تغذیه مرغ مادر
تغذیه مناسب، نقشی حیاتی در سلامت و عملکرد مرغ مادر دارد. جیره غذایی مرغ مادر باید از نظر مواد مغذی، ویتامین‌ها و مواد معدنی متعادل باشد. برای این که بهترین بازخورد را از پرورش این پرنده داشته باشید باید از جیره های مخصوص مرغ مادر که توسط متخصصان تغذیه طیور تهیه شده اند، استفاده کنید. این جیره ها به گونه ای طراحی شده‌اند که نیازهای تغذیه ای مرغ مادر را در تمام مراحل پرورش به طور کامل برآورده می کنند.
کمتر کسی به آب تازه در پرورش مرغ مادر توجه دارد. مرغ ها به آب تازه و تمیز نیاز دارند. همیشه آبخوری های مرغ مادر را پر از آب تمیز نگه دارید.
جمع آوری منظم تخم مرغ ها
تخم های مرغ مادر را به طور مرتب جمع‌آوری کنید. جمع‌آوری روزانه تخم ها از آلودگی آن ها و شکستن توسط مرغ جلوگیری می‌کند. به نظر شما چه نکته دیگری را می توان در پرورش مرغ مادر مورد توجه قرار داد؟ نظرات خود را در این باره برای ما کامنت کنید.
سوالات متداول
محل قرارگیری لانههای تخمگذاری باید کمی از سالن فاصله داشته باشد تا مرغهای تخمگذار در شرایطی آرام و مناسب به تخمگذاری بپردازند. قفس در این مواقع گزینه مناسبی است.
استفاده از قفس
90 درصد محل قرارگیری مرغ مادر چگونه باید باشد؟
بهترین روش مدیریتی پرورش مرغ مادر چیست؟
چند درصد از مرغها در ایران توسط قفس اداره می شوند؟
