پرورش مرغ به عنوان یک پرنده پرطرف‌دار و پراستفاده در زنجیره غذایی، بسیار سود خوبی دارد. یکی از مزیت‌های مهم تکثیر مرغ مقاومت بالای آن در برابر بیماری‌ها است، این پرنده خوراک کمی دارد و از نظر اقتصادی کاملاً به صرفه است. علاوه بر سراسر دنیا، در کشور ایران نیز گوشت و تخم‌مرغ جایگاه بسیار خوبی بین مردم دارد و در بیشتر غذاها از آن استفاده می‌شود. در این مقاله قصد داریم تا شما را با صفر تا صد پرورش و تکثیر مرغ آشنا کنیم.
دوره پرورش مرغ تخمگذار
مرغهای تخمگذار بومی و صنعتی هرکدام تا یک سال تخم تولید می‌کنند و سپس عمر اقتصادی آنها به پایان می‌رسد، اما به‌طورکلی این پرنده تا 5 سال عمر می‌کند. مرغ معمولاً در 5 ماهگی تخم‌گذاری خود را شروع می‌کند و در 9 ماهگی به اوج تولید خود می‌رسند. این روند تا 12 ماهگی افت می‌کند و پرورش‌دهنده باید پرندگان خود را با گله جدید عوض کند. گله‌های قدیمی را میتوان با قیمت ارزان به‌عنوان مرغ گوشتی به کشتارگاه‌ها فروخت.
برای خرید گله جدید، پرورش‌دهنده می‌تواند به جهاد کشاورزی منطقه خود رفته و لیست مراکز معتبر برای خرید جوجه را دریافت کند. باتوجه به اینکه در پرورش مرغ سن عامل مهمی محسوب می‌شود، خرید مرغهای بالغ کار غلطی است و باید از جوجه و نیمچه‌هایی استفاده کرد که هنوز بالغ نشده‌اند. ازآنجا که پرورش جوجه یکروزه پردردسر است، خرید نیمچه نابالغ و جوجه یکروزه واکسینه شده می‌تواند گزینه بهتری باشد. هر جوجه مرغ از سه روزگی تا 90 روزگی در دوره پرورش پولت قرار دارد و به نیمچه تخمگذار معروف است. نیمچه تخمگذار پس از 100 روزگی باید به سالن‌های تولید منتقل شود.
پرورش‌دهنده هنگام خرید نیمچه باید حتماً از سن جوجه اطمینان حاصل کند، چنانچه سن نیمچه به سه ماه رسیده باشد و با بیشتر باشد، می‌تواند خسارات زیادی به خریدار وارد کند. پس حتماً برای خرید گله سالم و کم سن و سال از مراکز معتبر استفاده کنید و به هر فروشگاهی اطمینان نکنید.
تفاوت پرورش مرغ تخمگذار و گوشتی
پرورش و تکثیر مرغ با هدف تولید گوشت، تخم و پر انجام می‌شود. ویژگی‌های مرغ گوشتی با مرغ تخمگذار بسیار تفاوت دارد. مرغهای تخمگذار وزن سبکتری دارند، فعال، باهوش و سرحالترند و تولید تخم آنها بسیار زیاد و حدود 250 عدد تخم در یک دوره است. مرغهای تخمگذار بدن کشیده و گردن باریک دارند و پاهای آنها ظریف است. منقار مرغ تخمگذار بر خلاف انواع گوشتی قوی و کوتاه است و تاج ریش قرمزی دارد. تفاوتهای این دو مدل مرغ به قدری زیاد است که کاملاً میتوان انواع تخمگذار را از انواع گوشتی تشخیص داد.
پرورش مرغ تخمگذار یا گوشتی؟
بسیاری از افراد بین پرورش مرغ گوشتی و تخمگذار مردد هستند. این افراد معمولاً در هنگام انتخاب نوع کسب و کار خود تردید دارند و همین تردید باعث عدم اجرای زودتر پرورش مرغ می شود. برای اینکه از بین پرورش مرغ تخمگذار و گوشتی یک گزینه را انتخاب کنید ابتدا باید جامعه هدف خود را بسنجید. با توجه به موقعیت جغرافیایی که قرار دارید باید ببینید در این موقعیت جغرافیایی افراد بیشتر از تخم مرغ استفاده می کنند یا گوشت و مرغ! به طور کلی فروش تخم مرغ و گوشت مرغ به دلیل استقبال بی نظیر مردم بسیار آسان بوده و در کمترین بازه زمانی انجام خواهد شد.
این دو محصول از دیرباز تا به امروز جایگاه ویژه‌ای را در سفره خانوار ایرانی داشته اند، از این رو شما برای فروش هر یک از این دو محصول کار دشواری را در پیش نداشته و به راحتی هرچه تمام تر می توانیم این کار را انجام دهید.
در کنار سنجش موقعیت جغرافیایی شما باید به هزینه های اولیه پرورش یکی از این دو گزینه نیز توجه ویژه داشته باشد. گزینه سوم که در پرورش مرغ تخمگذار گوشتی باید به آن توجه ویژه داشته باشید بازگشت زود سرمایه اولیه است. با توجه به گزینه سوم پرورش مرغ گوشتی به دلیل بازگشت ۴۵ روزه سرمایه مقرون به صرفه تر از گزینه تخم گذار خواهد بود.
حتما بخوانید: آموزش پرورش مرغ تخمگذار + [ ساده و کاربردی ]
تجهیزات لازم در سالن پرورش مرغ
همان‌طور که گفته شد، پرورش مرغ بسیار کم هزینه است و تکثیر مرغ با کمترین سرمایه ممکن است. بیشترین هزینه در طول تکثیر، مربوط به خرید جوجه و نیمچه‌ها، خرید دان، حمل ونقل، واکسیناسیون، اجاره و یا خرید سالن و خرید تجهیزات است. یک مرغداری در سالن باید از تجهیزاتی نظیر آبخوری و دانخوری، سیستم گرمایشی و هیتر، فن و هواکش برخوردار باشد.
سالن پرورش و تکثیر مرغ باید علاوه بر مساحت کافی و ضدعفونی شدن مداوم، فاصله استانداری با مناطق مسکونی داشته باشد. به‌ازای هر 8 قطعه مرغ بالغ به فضایی حدود یک متر نیاز است. دمای سالن شما نیز باید تحت کنترل باشد و تهویه مناسبی هم برای آن در نظر گرفته شود.
استاندارهای مهم مواد بستر در طول تکثیر مرغ
- مواد بستری باید کاملاً تمیز و عاری از گرد و خاک و مواد شیمیایی باشد و رطوبت نداشته باشد
- یک بستر استاندار باید سبک وزن و ارزان باشد
- مواد بستری باید قابلیت جذب رطوبت پایینی داشته باشد و از قابلیت حفظ دما برخوردار باشد
- یک بستر خوب با موادی پر می‌شود که بتواند محیطی نرم و گرم به وجود آورد
- مواد بستر نباید سمی و قارچی باشد تا سبب بروز مشکلات تنفسی پرنده نشود
- مواد بستری باید به اندازه کافی باشد و عمق مناسبی هم داشته باشد تا کف آشیانه جوجه‌ها را به طور کامل بپوشاند
- دقت داشته باشید که آب از آبخوری‌ها به بستر نشتی نکند تا از تولید آمونیاک و کپکی شدن جلوگیری شود
- مواد بستر باید روزانه از نظر استاندارهای گفته شده بررسی شود و در صورت نیاز تعویض گردد
نکات مهم نگهداری و پرورش مرغ
برای پرورش مرغ لازم است تا با شرایط مهم آن آشنا شد، در ادامه به نکات مهم پرورش این پرنده اشاره می‌کنیم.
حتما بخوانید: پرورش مرغ بومی
خوراک
تهیه آبخوری و دان خوری در جوجه‌های یک تا هفت روزه اهمیت بیشتری دارد. در این دوران غذا و آب باید به اندازه کافی و باکیفیت بالا در دسترس پرندگان قرار گیرد تا همه جوجه‌ها شرایط مناسبی داشته باشند. آب و غذا از فاکتورهای مهم پرورش هستند، برای رشد، تولید مثل و تخم‌گذاری، پرنده باید به‌اندازه کافی آب و غذا دریافت کند. برنامه غذایی مرغ‌ها به‌صورت یک جیره آغازین، جیره رشد اول و دوم و جیره پیش از تخم‌گذاری است. توجه داشته باشید که میزان مواد معدنی مانند کلسیم و ویتامین‌های موجود در جیره غذایی مرغ‌ها در انواع تخمگذار و گوشتی با یکدیگر فرق دارد. پس هنگام خرید دان برای گله خود به این موضوع توجه کنید و همیشه از دانخوری استاندارد در داخل سالن خود استفاده نمایید. برای آشنایی بیشتر به مطلب غذای مرغ های پرورشی مراجعه کنید.
نوک چینی
به منظور جلوگیری از بیماری مارک و کانی بالیسم بهتر است نیمچه‌ها در سن ۷ تا ۱۰ روزگی نوک چینی شوند. این کار باید حتماً قبل از 10 روزگی انجام شود تا از کاهش وزن مرغ جلوگیری گردد.
برنامه نوردهی
در مرغهای تخمگذار، تولید تخم و زمان بلوغ به نور بستگی دارد. پیشنهاد می‌کنیم در پرورش نیمچه‌های تخمگذار از برنامه نوردهی با کاهش تدریجی استفاده کنید تا نیمچه‌ها فرصت بیشتری برای خوردن غذا داشته باشند.
لانه مرغ‌ها
اگر مرغ شما تخمگذار بود، دورتادور سالن را با لانه‌های تخم‌گذاری بپوشانید. میتوانید لانه پرندگان خود را از جعبه‌های پلاستیکی یا چوبی تهیه کنید و داخل آن را با پوشال بپوشانید. تعداد لانه‌ها را به اندازه کافی در نظر بگیرید تا مرغ‌ها در تخم‌گذاری راحت باشند و تخم آنها آسیب نبیند.
بیماری
اگرچه مرغ پرنده مقاومی است اما گاهی لازم است در برابر بیماری‌های خطرناکی مثل نیوکاسل و آنفولانزا واکسینه شود. واکسیناسیون طیور بر اساس تشخیص دامپزشک و کارشناس اداره بهداشت صورت می‌گیرد.
پرورش مرغ در بستر یا قفس؟
یکی از متداول ترین سوالاتی که مخاطبین سایت طیوران سازه از پشتیبانی می پرسند این است که پرورش مرغ را در بستر انجام دهیم یا قفس؟ به طور کلی پرورش مرغ در بستر معایب و مزایای بسیار زیادی را با خود به همراه خواهد داشت. از جمله مزایای پرورش مرغ در بستر می توان به تامین دان مورد نظر از طبیعت اشاره کرد. اما معایب بسیار زیادی نیز به همراه خواهد داشت از جمله معایب می توان به بالا رفتن هزینه دان با توجه به دور ریزی دان، شیوع بیماری ها در بین گله، آمارگیری نامرتب و نامنظم، عدم مدیریت درست، پایین بودن کیفیت محصولات و بسیاری از گزینه های دیگر اشاره کرد.
اما پرورش مرغ در قفس مزایای بسیار زیادی را با خود به همراه خواهد داشت. نیم نگاهی به کسانی که بر شما را در قفس انجام میدهند به خوبی متوجه خواهید شد که این افراد راندمان کاری بالا و سود دهی بیشتری را نسبت به افرادی که پرورش مرغ را در بستر انجام میدهند تجربه کرده اند. چنانچه دوست دارید با مزایای پرورش مرغ در قفس آشنا شوید توصیه می کنیم در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
مزایای پرورش مرغ در قفس
پرورش مرغ در قفس مرغ مزایای بسیار زیادی را با خود به همراه خواهد داشت از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- مدیریت آسان
- بالا رفتن راندمان کاری
- ایجاد فضای بهداشتی تر برای پرورش
- عدم تماس مستقیم پای مرغ با کود
- جلوگیری از آلودگی تخم مرغ
- مدیریت راحت کود به وسیله سینی
- داشتن مخزن مخصوص تخم مرغ و جمع آوری راحت به این وسیله
- جلوگیری از شیوع بیماری ها
- کاهش هزینه دان و آب
- جلوگیری از ریخت و پاش غذای مرغ
- آمار گیری دقیق
روش‌های پرورش مرغ
سه روش متداول برای پرورش مرغ وجود دارد که شما میتوانید با استفاده از آن این کسب و کار را آغاز کنید. مدت زمان، میزان سرمایه، میزان فضا برای پرورش، شرایط آب وهوایی از جمله مواردی هستند که در روش‌های پرورش مرغ مورد بررسی قرار خواهند گرفت. با توجه به تمامی شرایط شما میتوانید با سه روش مرغ را پرورش دهید.
روش اول استفاده از تخم نطفه‌دار و دستگاه جوجه کشی است. در روش دوم شما باید از جوجه‌های یک یا چند روزه مرغ استفاده کنید. در روش سوم نیز شما از مرغهای بالغ استفاده می‌کنید. برای اینکه با هر یک از این سه روش به طور کامل آشنا شوید، ادامه مطلب را مورد مطالعه قرار دهید.
پرورش مرغ با تخم نطفه‌دار
اولین روش و پرسودترین روشی که میتوانید با استفاده از آن پرورش مرغ را انجام دهید، استفاده از تخم نطفه‌دار است. در این روش شما برای شروع پرورش مرغ باید های نطفه‌دار را از مراکز معتبر تهیه کنید. بعد از خرید تخم نطفه دار حال نوبت این است که دستگاه جوجه کشی را برای تبدیل این تخم‌ها به جوجه خریداری کنید. خرید دستگاه جوجه کشی را نیز توصیه می کنیم از سایت‌های معتبر انجام دهید.
بعد از خرید این دو محصول حال نوبت این است که های نطفه‌دار را در درون دستگاه جوجه کشی قرار دهید و مدت زمان معینی را برای تبدیل شدن آنها به جوجه را مشخص کنید. بعد از سپری کردن دوره جوجه کشی تخم های نطفه‌دار به جوجه تبدیل شده شما میتوانید از فروش جوجه‌های یک روزه به سودآوری فراوانی دست پیدا کنید. به این نکته توجه داشته باشید که این روش مدت زمان بیشتری را نسبت به دو روش دیگر به خود اختصاص می‌دهد اما سودآوری بیشتری نیز نسبت به دو روش دیگر خواهد داشت.
پرورش مرغ با جوجه یک روزه
متداول‌ترین روش در پرورش مرغ استفاده از جوجه‌های یک تا روزه است. در این روش شما کاملاً خرید تخم نطفه دار و دستگاه جوجه کشی را حذف خواهید کرد. با حذف این دو مورد و دوره جوجه کشی شما بازه زمانی کمتری را برای رسیدن به سود طی خواهید کرد. نین ریسک این کار بسیار پایین بوده و شما میتوانید از مراکز معتبر جوجه‌های یک روزه را خریداری کنید و سپس با نگهداری از آنها به سود فراوانی دست پیدا کنید. این در حالی است که خرید دستگاه جوجه کشی و تخم نطفه‌دار ریسک بالایی دارد.
بعد از پرورش جوجه‌های یک روزه و رشد آنها با توجه به شرایطی که شما برای آنها به وجود می‌آورید محصولاتی مانند تخم مرغ و گوشت مرغ تولید خواهد شد. شما میتوانید با بازاریابی و فروش تخم مرغ و گوشت مرغ سودآوری فراوانی را نصیب خود کنید. به این نکته نیز توجه کنید که از آنجایی که این دو محصول طرفداران بسیار زیادی دارد، شما بازاریابی آسانی را در پیش رو خواهید داشت.
پرورش مرغ با مرغ بالغ
این روش نسبت به دو روش دیگر سودآوری کمتر، ریسک پایین تر و زمان کوتاه تری خواهد داشت. شما در این روش میتوانید سه محصول گوشت مرغ، تخم مرغ تخم نطفه‌دار را تولید کنید. با عرضه هر یک از این محصولات به بازار میتوانید به راحتی هرچه تمام‌تر به سودآوری در زمینه پرورش مرغ دست پیدا کنید. استفاده از این روش جز روش‌های کم دردسر خواهد بود.
به نظر شما کدام یک از روش‌های گفته شده بهتر است سایر گزینه‌ها خواهد بود؟ چنانچه تجربه‌ای در این زمینه دارید میتوانید از طریق قسمت نظرات تجربیات خود را در اختیار سایر مخاطبین ما قرار دهید. تجربیات شما می‌تواند کیفیت کسب و کار مخاطبین را بالاتر ببرد.
جمع‌بندی
در این مقاله از سایت طیوران سازه با پرورش مرغ به‌صورت کامل آشنا شدید. برای تکثیر مرغ با کمترین سرمایه در قدم اول باید به امور مدیریتی و تغذیه طیور اهمیت دهید. رعایت نکات و اصول مهم نظیر تغذیه، نوردهی، و شرایط نگهداری درست می‌تواند شما را در مدت کوتاهی به سود فراوان برساند. پیشنهاد می‌کنیم اگر تجربه کافی در این زمینه ندارید، حتماً قبل از انجام هر کاری اطلاعات لازم را کسب کنید و از مشاوران مجرب راهنمایی بگیرید.
سوالات متداول
مرغهای تخمگذار وزن سبکتری دارند، فعال، باهوش و سرحالترند و تولید تخم آنها بسیار زیاد و حدود 250 عدد تخم در یک دوره است. مرغهای تخمگذار بدن کشیده و گردن باریک دارند و پاهای آنها ظریف است. منقار مرغ تخمگذار بر خلاف انواع گوشتی قوی و کوتاه است و تاج ریش قرمزی دارد. تفاوتهای این دو مدل مرغ به قدری زیاد است که کاملاً میتوان انواع تخمگذار را از انواع گوشتی تشخیص داد.
یک مرغداری در سالن باید از تجهیزاتی نظیر آبخوری و دانخوری، سیستم گرمایشی و هیتر، فن و هواکش برخوردار باشد. سالن پرورش و تکثیر مرغ باید علاوه بر مساحت کافی و ضدعفونی شدن مداوم، فاصله استانداری با مناطق مسکونی داشته باشد. به‌ازای هر 8 قطعه مرغ بالغ به فضایی حدود یک متر نیاز است. دمای سالن شما نیز باید تحت کنترل باشد و تهویه مناسبی هم برای آن در نظر گرفته شود.
5 سال تفاوت پرورش مرغ تخمگذار و گوشتی چیست؟
تجهیزات لازم در سالن پرورش مرغ را نام ببرید؟
مرغ چند سال عمر می کند؟
